ترامپ: تحریم های سوریه لغو خواهد شد، ایران شاخه زیتون را رد نکند

ترامپ روز سه‌شنبه اعلام کرد که تحریم‌ها علیه سوریه را لغو خواهد کرد. او در آغاز سفر چهارروزه‌اش به خاورمیانه گفت که پس از مشورت با ولیعهد عربستان سعودی و رئیس‌جمهور ترکیه به این تصمیم رسیده است.

این اظهارات ترامپ با تشویق شدید حضار در یک مجمع سرمایه‌گذاری در ریاض همراه شد؛ جایی که او در مقابل نخبگان اقتصادی جهان و اعضای خاندان سلطنتی عربستان سخنرانی کرد. ترامپ در اشاره به ائتلاف شورشیانی که در دسامبر بشار اسد را سرنگون کردند، گفت: «دولت جدیدی سر کار آمده که امیدواریم بتواند کشور را تثبیت کرده و صلح را حفظ کند. این چیزی است که ما در سوریه می‌خواهیم ببینیم.

طبق گفته یک مقام کاخ سفید و یک مقام منطقه‌ای آگاه به برنامه‌های ترامپ، او قصد دارد روز چهارشنبه در عربستان با رئیس‌جمهور سوریه، احمد الشرا، دیدار کند. لغو تحریم‌ها علیه دولت تازه‌تشکیل‌شده الشرا، راه را برای کمک‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذاری جهت بازسازی سوریه پس از جنگ داخلی ویرانگر ۱۳ ساله باز خواهد کرد.

به گزارش نیویورک تایمز اظهارات ترامپ، در آغاز اولین سفر بین‌المللی مهم او در دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش، غافلگیرکننده بود. انتظار می‌رود این سفر عمدتاً بر امضای قراردادهای اقتصادی گسترده با برخی از ثروتمندترین اقتصادهای منطقه متمرکز باشد، هرچند برخی از این توافق‌نامه‌ها پیش از روی کار آمدن ترامپ در حال انجام بودند.

ترامپ در سخنرانی‌اش ایران را «بزرگ‌ترین و مخرب‌ترین» تهدید برای ثبات خاورمیانه خواند و وعده داد که ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت. اما وقتی گفت آرزوی قلبی‌اش پیوستن عربستان به توافقات ابراهیم (عادی‌سازی روابط با اسرائیل) است، حضار سکوت کردند. این موضوع در بین سعودی‌ها بسیار نامحبوب است و عربستان آن را مشروط به تشکیل کشور فلسطینی کرده است.

او گفت: «من امروز اینجا هستم نه فقط برای محکوم کردن آشقتگی رهبران ایران در گذشته، بلکه برای ارائه یک مسیر جدید به سوی آینده‌ای بسیار بهتر و امیدوارکننده‌تر. من می‌خواهم با ایران توافق کنم. اگر بتوانم بسیار خوشحال خواهم شد، اگر این توافق باعث شود منطقه شما و جهان جای امن‌تری شود. اما اگر رهبری ایران این شاخه زیتون را رد کند و به حمله به همسایگانش ادامه دهد، ما چاره‌ای نخواهیم داشت جز اعمال فشار حداکثری عظیم، رساندن صادرات نفت ایران به صفر و هر اقدام لازم برای جلوگیری از دستیابی این رژیم به سلاح هسته‌ای. ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت.

ترامپ در این سفر وزیر امور خارجه مارکو روبیو و وزیر دفاع پیت هگزث و دیگر اعضای ارشد دولتش را همراه دارد. برخی از بزرگ‌ترین رهبران تجاری آمریکا نیز در این مجمع سرمایه‌گذاری حاضر بودند، از جمله ایلان ماسک و مدیران عامل IBM، بلک‌راک، سیتی‌گروپ، پالانتیر و انویدیا.

ترامپ به مشاورانش گفته می‌خواهد در این سفر قراردادهایی به ارزش بیش از ۱ تریلیون دلار به امضا برساند. این قراردادها شامل سرمایه‌گذاری در شرکت‌های هوش مصنوعی، تولید انرژی و همچنین خریدهای چند میلیارد دلاری تسلیحات از تولیدکنندگان آمریکایی خواهد بود.

کاخ سفید روز سه‌شنبه اعلام کرد که ترامپ در ریاض قراردادهایی به ارزش ۶۰۰ میلیارد دلار با دولت عربستان و شرکت‌ها امضا کرده است، اما جزئیات ارائه‌شده کمتر از نیمی از این مبلغ را پوشش می‌دهد و بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که بسیاری از این پروژه‌ها پیش از آغاز ریاست‌جمهوری ترامپ در دست اجرا بوده‌اند.

ترامپ با استقبال باشکوه عربستان وارد ریاض شد؛ از جمله رژه افتخار، اسب‌های عربی و هیئتی از اعضای سلطنتی و رهبران اقتصادی. محمد بن سلمان بر فرش بنفش به استقبال او آمد.

این استقبال گرم و تمجیدهای فراوان ترامپ از عربستان سعودی، نشان‌دهنده تغییری چشمگیر در روابط با این کشور نسبت به دوران رئیس‌جمهور پیشین جو بایدن است؛ کسی که زمانی وعده داده بود عربستان را «منفور» خواهد کرد، اما بعداً برای کاهش قیمت نفت به همکاری با این کشور نیاز پیدا کرد.

در سال ۲۰۲۲، بایدن به دلیل قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست، با ولیعهد عربستان به تقابل برخاست، در حالی که این پادشاهی با دستگیری صدها عضو خانواده سلطنتی و دیگران، به سمت استبداد بیشتر حرکت کرد.

از ترامپ که هم روابط دیپلماتیک و هم روابط تجاری با عربستان ایجاد کرده، استقبال بسیار متفاوتی صورت گرفت. ولیعهد عربستان در دیدار بایدن فقط هیئتی کم‌مرتبه به استقبال فرستاده بود.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز سه‌شنبه وارد عربستان سعودی شد و نخستین مرحله از سفرش به منطقه خلیج فارس را آغاز کرد. هدف اصلی این تور، دستیابی به قراردادهای تجاری است. خبرگزاری فرانسه می‌نویسد رسیدن به توافقاتی درباره بحران‌های خاورمیانه به‌نظر دشوار می‌رسد. این سفر، نخستین بازدید بزرگ خارجی ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش است و کاخ سفید آن را «بازگشتی تاریخی» توصیف کرده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، محور اصلی سفر به خلیج فارس به احتمال زیاد امضای قراردادهای تجاری خواهد بود. دانیل بی. شاپیرو، عضو برجسته شورای آتلانتیک، نوشت: «منابع کاخ سفید گفته‌اند که رئیس‌جمهور بر ‘قراردادها’ تمرکز خواهد کرد.»

ریاض، دوحه و ابوظبی برای استقبال از میلیاردر ۷۸ ساله، فرش قرمز پهن کرده‌اند و آماده پذیرایی با شکوه هستند.

سخنگوی ترامپ، کارولین لیویت، پیش از آغاز سفر اعلام کرد: «رئیس‌جمهور مشتاقانه منتظر آغاز بازگشت تاریخی خود به خاورمیانه است، برای ترویج دیدگاهی که در آن افراط‌گرایی جای خود را به تجارت و تبادلات فرهنگی می‌دهد.

کشورهای خلیج فارس در دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ به‌عنوان شرکای کلیدی دیپلماتیک ظاهر شده‌اند. دوحه همچنان نقش میانجی‌گر اصلی میان حماس و اسرائیل را دارد، عربستان تسهیل‌کننده مذاکرات درباره جنگ اوکراین بوده است

ماه‌هاست که از بازگشت ترامپ به پادشاهی عربستان صحبت می‌شود و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، وعده داده که ۶۰۰ میلیارد دلار در تجارت و سرمایه‌گذاری به آمریکا تزریق خواهد کرد.

ترامپ در واکنش به این وعده گفت: «از ولیعهد – که مرد فوق‌العاده‌ای‌ست – خواهم خواست که این رقم را به حدود یک تریلیون برساند. فکر می‌کنم این کار را خواهند کرد، چون ما خیلی به آن‌ها لطف داشته‌ایم.

بر اساس گفته‌های یک مقام سعودی نزدیک به وزارت دفاع، ریاض خواستار خرید جنگنده‌های پیشرفته اف-۳۵ و سامانه‌های پدافند هوایی مدرن از آمریکا به ارزش میلیاردها دلار است. این منبع به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما شرط کرده‌ایم که تحویل این تسلیحات در دوره ترامپ انجام شود.