پس از چهار دور گفتگو میان جمهوری اسلامی
و آمریکا در مسقط و رُم به نظر میرسد اختلاف میان آنها احتمال دست یافتن به یک توافق را بیش از پیش کمتر کرده است.
استیو ویتکاف نماینده دونالد ترامپ برای دومین
بار طی یک هفته عنوان کرد که جمهوری اسلامی باید بطور کامل برنامه غنیسازی را که
خط قرمز ایالات متحده به شمار میرود برچیند. او در مصاحبه با ABC تأکید کرد: «حتی یک درصد غنیسازی در ایران
قابل قبول نیست.» این موضوع با واکنش عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی روبرو شد،
آنهم در شرایطی که چند بار ادعا کرده بود که مذاکرات «جدی و سازنده» است و حتا «طرفین
به درک بهتری از هم رسیدهاند.»
ویتکاف در مصاحبه با ایبیسی در پاسخ به اینکه «پرزیدنت ترامپ به دنبال چه مدل توافق با جمهوری اسلامی ایران است؟» توضیح داد: «رئیس جمهور کاملاً صریح است؛ او میخواهد این مناقشه را از راه دیپلماسی و گفتگو حل و فصل کند. او تمام نشانهها را نیز ارسال کرده [از جمله] مستقیماً نامه به رهبر جمهوری اسلامی فرستاده و من نیز برای رساندن این پیام اعزام شده و آن را تحویل دادم.
هیچ غنیسازی نباید در ایران صورت بگیرد
ویتکاف تأکید کرد: «ما یک خط قرمز بسیار بسیار روشن داریم، و آن غنیسازی است. حتی یک درصد از ظرفیت غنیسازی را هم نمیتوانیم بپذیریم. ما پیشنهادی را به ایرانیها ارائه کردهایم که به نظرمان برخی از این مسائل را بدون بیاحترامی به آنها مطرح میکند… اما از دیدگاه ما، همه چیز وابسته به این است که هیچ غنیسازی در ایران انجام نشود. ما نمیتوانیم چنین چیزی را بپذیریم. چون غنیسازی راه را برای ساخت سلاح هموار میکند و ما اجازه نخواهیم داد که آنها بمب بسازند.
او همچنین تأکید کرد: «بجز این مورد، راههای مختلفی برای دستیابی به اهدافمان در این مذاکرات وجود دارد. ما فکر میکنیم که در این هفته جلسهای در اروپا خواهیم داشت و امیدواریم که به نتایج مثبتی منجر شود.
این صحبتها با واکنش عباس عراقچی مواجه شد.
او خیلی سریع در یک مصاحبه و همچنین در یک پست در شبکه اجتماعی «ایکس» به این سخنان
واکنش نشان داد و گفت: «ویتکاف از واقعیت مذاکرات دور است.»
عراقچی همچنین در «ایکس» نوشت: «در مذاکرات مربوط به برنامه صلحآمیز هستهای ایران، طرف های آمریکایی ما طبعاً آزادند که برای مهار فشار گروههای ذینفوذ- عوامل بدخواهی که دستکم در دولتهای پیشین دستور کار را تعیین میکردند- هرآنچه را در فضای عمومی لازم میدانند، بیان کنند. اما ایران تنها مسئول رفتار خود است، و از همین رو، سیاست ما پرهیز از مذاکره در عرصه عمومی است؛ به ویژه با توجه به شکافهای فزایندهای که این روزها میان مواضع علنی و خصوصی طرف آمریکایی، و نیز نوسانات هفتگی در موضعگیریهای آنان دیده میشود.
او ادامه داد: «موضع ما در قبال حقوق ایران
به عنوان عضو انپیتی [پیمان منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی] کاملاً روشن و غیرقابل
تفسیر است. هیچ سناریو یا وضعیتی وجود ندارد که در آن ایرانیان اجازه دهند از آن حقوق
محروم شوند. تسلط بر دانش غنیسازی، یک دستاورد بومی است که زحمات زیادی برای آن کشیده
شده، دستاوردی که حاصل سالها تلاش علمی و ازخودگذشتگیهای چشمگیر با اهدای مال و جان
است.»
عراقچی همچنین تأکید کرده: «اگر ایالات متحده واقعاً در پی آن است که ایران سلاح هستهای نداشته باشد، دستیابی به یک توافق در دسترس است، و ما آمادهایم برای جلوگیری همیشگی از تحقق چنین سناریویی، وارد گفتگوهای جدی شویم. در هر حال، غنیسازی در ایران- چه توافقی حاصل شود و چه نشود- ادامه خواهد یافت.
در متنی که وزیر خارجه جمهوری اسلامی منتشر
کرده، دو نکته وجود دارد: یکی اینکه عباس عراقچی معتقد است ویتکاف برای خوشایند گروههای
ذینفوذ در آمریکا اصرار میکند که غنیسازی در ایران باید بطور کل برچیده شود و دیگر
آنکه مدعی است ویتکاف در جلسات خصوصی حرفهایی را میزند که در فضای عمومی آن را تغییر
میدهد. احتمالا منظور وی از «گروههای ذینفوذ» دولت اسرائیل و محافل وابسته به آن
است که مهمترین و نزدیکترین تیررس جمهوری اسلامی است و رژیم ایران از آغاز روی کار
آمدن موجودیت این کشور را با صراحت تهدید کرده و در خطر قرار داده است. اما از سوی
دیگر، عراقچی مدعی است که حرفهایی که در جلسات زده میشود با حرفهایی که بطور عمومی
بیان میشود متفاوت است! یعنی حرفهای جلسات مورد قبول جمهوری اسلامی است و حرفهای
عمومی مورد قبول آن نیست! در اینصورت آن «گروههای ذینفوذ» چه نقشی در نتیجهی مذاکرات
میتوانند داشته باشند؟! و اگر نماینده آمریکا در جلسات موضوع غنیسازی را پذیرفته
ولی در بیان عمومی آن را رد میکند، چه جای نگرانی برای جمهوری اسلامی و هراساش از
«گروههای ذینفوذ» وجود دارد؟! اینهمه بیشتر بیانگر آن است که از یکسو اختلافات برای
رسیدن به یک توافق بسیار و جدیست و از سوی دیگر زمان برای اینکه بتوان به دلیل این
اختلافات آن را چند ماه و چند سال ادامه داد وجود ندارد. نگرانی جمهوری اسلامی از گذشت
زمان است. آنهم در حالی که گفته میشود احتمالا پنجمین گفتگو یکشنبه ۱۸ ماه مه برگزار میشود ولی خبری نشد.
به این ترتیب، ویتکاف و عراقچی که تا کنون
چهار بار گفتگو کردهاند، معلوم نیست دور بعدی گفتگوی آنها چه زمانی برگزار شود. این
در حالیست که مقامات جمهوری اسلامی میگویند بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و
مخالفان حکومت برای برهم زدن مذاکرات «ائتلاف خرابکاری» تشکیل دادهاند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر