روسیه و چین از شورای امنیت سازمان ملل خواستهاند
روز جمعه درباره پیشنویس قطعنامهای رأیگیری کند که بازگشت تحریمهای بینالمللی
علیه ایران را به مدت شش ماه به تعویق بیندازد. این تحریمها قرار است از نیمهشب شنبه
به وقت گرینویچ دوباره اعمال شوند، مگر آنکه توافقی میان ایران و سه کشور اروپایی حاصل
شود.
تمامی تحریمهای سازمان ملل علیه ایران در
پی اقدام بریتانیا، فرانسه و آلمان برای فعالسازی روند موسوم به «مکانیزم ماشه» باید
در ساعت ۲۰ جمعه به وقت واشنگتن (۰۴:۳۰ بامداد شنبه به وقت تهران) بازگردد. سه کشور
اروپایی در ۲۸ اوت این روند را آغاز کردند و تهران را به
نقض برجام متهم کردند؛ توافقی که در سال ۲۰۱۵ برای محدود کردن فعالیتهای هستهای ایران
و جلوگیری از دستیابی آن به سلاح هستهای به امضا رسیده بود
پیشنویس ارائهشده از سوی مسکو و پکن خواستار
آن است که بازگشت تحریمها دستکم برای شش ماه به تعویق افتد تا فرصت بیشتری برای مذاکرات
و یافتن راهحلی دیپلماتیک ایجاد شود. با این حال، برای تصویب چنین قطعنامهای دستکم
۹ رأی موافق از ۱۵ عضو شورا لازم است و هیچیک از اعضای دائم
– ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه – نباید از حق وتو استفاده کنند. دیپلماتها میگویند
چشمانداز موفقیت این طرح بسیار محدود است.
در روزهای اخیر، تلاشهای فشردهای میان ایران و طرفهای اروپایی برای جلوگیری از بازگشت تحریمها در جریان بوده است. اروپاییها پیشنهاد دادهاند که اگر ایران دسترسی کامل بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تأسیسات هستهای را از سر بگیرد، نگرانیها درباره ذخایر اورانیوم غنیشده را برطرف کند و وارد گفتوگوهای مستقیم با ایالات متحده شود، بازگشت تحریمها تا شش ماه به تأخیر افتد. تهران اما تأکید دارد که برنامه هستهایاش صرفاً صلحآمیز است و تهدید به تحریم را غیرقانونی و برخلاف روح توافق میداند.
هفته گذشته، پیشنویس دیگری برای لغو دائمی
تحریمهای ایران در شورای امنیت به رأی گذاشته شد، اما با مخالفت اکثریت روبهرو گردید.
تنها روسیه، چین، پاکستان و الجزایر به آن رأی مثبت دادند و ایالات متحده، فرانسه و
بریتانیا با مخالفت خود مانع تصویب آن شدند.
همزمان رافائل گروسی، دبیرکل آژانس بینالمللی
انرژی اتمی، در نیویورک اعلام کرد تیمی از بازرسان آماده عزیمت به ایران است، مشروط
بر آنکه توافقی میان تهران و اروپاییها به دست آید. او گفت گفتوگوهای «شدید و فشردهای»
میان ایران، قدرتهای اروپایی و ایالات متحده برای یافتن راهحل در جریان است
مهلت ۲۷ سپتامبر
آخرین زمان برای دستیابی به توافق است. در صورت شکست مذاکرات، همه تحریمهای سازمان
ملل از جمله ممنوعیتهای تسلیحاتی، محدودیتهای غنیسازی و بازفرآوری، ممنوعیت فعالیتهای
مرتبط با موشکهای بالستیک، و مسدود شدن داراییها و سفر مقامات و نهادهای ایرانی دوباره
اعمال خواهد شد. این در حالی است که اقتصاد ایران هماکنون نیز تحت فشار سنگین تحریمهای
آمریکا از سال ۲۰۱۸ به این سو قرار دارد.
موضعگیری روسیه و چین نشاندهندهی صفبندی
جدیدی در شورای امنیت است؛ مسکو و پکن بارها تأکید کردهاند که اقدام اروپاییها برای
بازگرداندن تحریمها نهتنها غیرقانونی بلکه خطرناک برای امنیت منطقهای است. آنان
هشدار دادهاند که بازگشت تحریمها میتواند ایران را به اقدامات تلافیجویانه و خروج
از چارچوبهای باقیماندهی برجام سوق دهد.
در مقابل، ایالات متحده و متحدان اروپاییاش
همچنان بر این باورند که ایران از توافق هستهای عدول کرده و تنها با فشار حداکثری
میتوان آن را به بازگشت به تعهدات وادار کرد. این جدال دیپلماتیک در آستانه نشست روز
جمعه به نقطه اوج تازهای رسیده و مشخص نیست که آیا شورای امنیت میتواند در واپسین
لحظات راهی برای اجتناب از یک بحران تازه بیابد یا نه.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر