۱۴۰۴ خرداد ۱۷, شنبه

هشدار مجدد ترامپ به آیت‌الله‌ها درباره غنی‌سازی؛ نسخه‌نویس‌های علاقمند به توافق به خط شدند، از صادق زیباکلام تا ولی نصر

اصرار علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی به ادامه غنی‌سازی در ایران، احتمال شکست مذاکرات اتمی را جدی‌تر کرده است. دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در پاسخ به خبرنگاری که از او پرسید «اگر آیت‌الله‌ها بر غنی‌سازی اصرار داشته باشند چه می‌کنید»، گفت: «مجور خواهیم بود روش دیگری را به کار ببریم.

ترامپ که بامداد شنبه ۷ ژوئن (۱۷ خرداد) در هواپیمای ویژه ریاست جمهوری آمریکا (ایرفورس‌وان) و در راه سفر به نیوجرسی با خبرنگاران گفتگو می‌کرد، با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی در توافق اتمی احتمالی، اجازه غنی‌سازی نخواهد داشت گفت: «اگر غنی‌سازی کنند مجبور خواهیم بود این کار را به روشی دیگر انجام دهیم؛ من واقعا نمی‌خواهم این را به روشی دیگر انجام دهم، اما چاره‌ دیگری نخواهیم داشت. هیچ غنی‌سازی در کار نخواهد بود.

او طی هفته‌های اخیر بارها در مصاحبه‌های خود تأکید کرد که جمهوری اسلامی اجازه غنی‌سازی در خاک ایران را نخواهد داشت. همزمان مقامات کاخ سفید نیز مدام در سخنرانی‌ها و نشست‌‌های خبری تکرار می‌کنند که تمام ظرفیت‌های غنی‌سازی در داخل ایران باید برچیده شود، این در حالیست که به نظر می‌رسد بر سر دو سه گزینه طرفین در حال چانه‌زنی هستند: ۱) تعلیق موقت غنی‌سازی، ۲) غنی‌سازی در یکی از جزایر ایرانی خلیج فارس در طرح تشکیل کنسرسیوم منطقه‌ی و ۳) غنی‌سازی زیر غلظت ۳/۶۷ درصد و مبادله آن با نظارت آمریکا.

در ارتباط با بعضی از این گزینه‌های محتمل برخی مقام‌های جمهوری اسلامی از خود انعطاف نشان داده‌اند اما اغلب آنهایی که علنی صحبت‌ می‌کنند بر روی ضرورت حفظ غنی‌سازی در داخل ایران به عنوان یک اصل و «خط قرمز» تأکید دارند. درواقع جمهوری اسلامی به غنی‌سازی در پایین‌ترین سطح نیز قانع است.

مارکو روبیو وزیر خارجه ایالات متحده ۳۰ اردیبهشت‌ماه در جلسه استماع کنگره گفته بود، «اگر جمهوری اسلامی غنی‌سازی اورانیوم خود را حفظ کنند، می‌توانند سطح غنی‌سازی خود را افزایش دهند… ۹۰ درصد برنامه غنی‌سازی، رسیدن به سطح ۳/۶۷ است، پس از آن، برنامه غنی‌سازی می‌تواند تسلیحاتی شود.

محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی روز پنجشنبه ۱۶ خردادماه با اشاره به مذاکرات با آمریکا تأکید کرد، «درصد غنی‌سازی اهمیتی ندارد اما اصل غنی‌سازی مهم است.

حسین دقیقی مشاور عالی فرمانده کل سپاه پاسداران نیز بر موضع جمهوری اسلامی برای ادامه غنی‌سازی اورانیوم در داخل ایران تأکید کرده و گفته بود، «حاضریم مواد غنی‌شده را زیر هزار متر زمین نگهداری کنیم، هرجا که آنها بگویند، اما در داخل ایران.

رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه با روزنامه «فایننشال تایمز» با اشاره به اینکه غنی‌سازی اورانیوم در ایران با یک حمله نابود می‌شود گفته «حساس‌ترین سایت‌های ایران نیم مایل در زیر زمین هستند؛ من بار‌ها به آنجا رفته‌ام… برای اینکه به آنجا برسید باید تونل‌های مارپیچی را طی کنید و پایین و پایین و پایین‌تر بروید.» در همین ارتباط جمهوری اسلامی هرگز توضیح نداده است اگر برنامه اتمی آن صلح‌آمیز است چرا اینهمه تأسیسات زیرمینی درست کرده است!

علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی از سوی اصلاح‌طلبان و شرکای آنها در داخل و خارج کشور برای «نرمش قهرمانه» زیر فشار قرار دارد. آنها از یکسو و لابیگرانش از سوی دیگر نسخه‌های مختلفی را برای رسیدن به توافق روی میز می‌گذارند.

در چنین شرایطی فهرست طولانی از پیشنهادات و طرح‌ها در فضای رسانه‌ای و محافل سیاسی مطرح شده است. آخرین نمونه آن پیشنهاد وزارت خارجه جمهوری اسلامی و شورای‌ عالی امنیت ملی برای «ایجاد منطقه عاری از سلاح اتمی» است که بطور تلویحی اشاره به تسلیحات اتمی اسرائیل دارد که داشتن آنها  هرگز بطور رسمی تأیید نشده است. در عین حال اسرائیل در صورت داشتن چنین تسلیحاتی هرگز هیچ کشوری را تهدید به نابودی و محو کردن از نقشه جهان نکرده است.

در هر حال، اصلاح‌طلبان تمایل به عقب‌نشینی موقت نظام دارند. صادق زیباکلام که از موافقان سرسخت کنار آمدن رژیم با آمریکاست، در یک ویدیو که «یورونیوز» منتشر کرد با ابراز اطمینان از اینکه خامنه‌ای و ترامپ راهی برای توافق پیدا خواهند کرد در توصیه‌هایی گفته «حتا جنگ هم باعث سقوط نظام نخواهد شد» و «فعلاً هم غنی‌سازی در ایران ضروری نیست، تا آمریکایی‌ها تحریم‌ها را بردارند… بعد از شش ماه یکسال دوباره شروع بشه.

در نسخه‌ای دیگر، ولی نصر مشاور سابق دولت آمریکا در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما در «فایننشال تایمز» پیشنهاد «غنی‌سازی محدود در داخل ایران برای تأمین نیازهای یک نیروگاه هسته‌ای و مصارف پزشکی» را مطرح کرده است.

این پیشنهادات در حالی مطرح می‌شود که اسرائیل با هرگونه غنی‌سازی داخل ایران مخالف است و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر این کشور با جدیت برچیده شدن غنی‌سازی را بر اساس «مدل لیبی» پیگیری می‌کند. در نهایت نیز اصرار وی بر منع غنی‌سازی اورانیوم در خاک ایران بر سیاست‌های دولت ترامپ تأثیر گذاشت .

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر