دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، روز سه‌شنبه
مجموعه‌ای از پست‌ها را در پلتفرم رسانه اجتماعی خود، Truth
Social، منتشر کرد و از ایران خواست «بدون قید و شرط
تسلیم شود!». او ادعا کرد کشورش محل دقیق علی خامنه‌ای، رهبر ایران، را می‌داند.
ترامپ نوشت: «ما دقیقاً می‌دانیم که «رهبر
معظم» کجا پنهان شده است. او هدف آسانی است، اما آنجا امن است – ما او را از بین نخواهیم
برد، حداقل نه الان. اما ما موشک‌های بیشتری علیه غیرنظامیان یا سربازان آمریکایی نمی‌خواهیم.
صبرمان دارد تمام می‌شود. از توجه شما متشکرم!»
ترامپ در پست دیگری مدعی شد که «ما اکنون
حریم هوایی ایران را کنترل می‌کند».
در همین حال، منابع آمریکایی به رویترز گفتند
که ارتش آمریکا در حال انتقال هواپیماهای جنگی به خاورمیانه و گسترش حضور خود در آنجا
است.
اسرائیل برای پنجمین روز پیاپی، تأسیسات نظامی و هسته‌ای ایران را با حملات هوایی هدف قرار داد. هم‌زمان، رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، ضمن هشدار به ساکنان تهران برای تخلیه فوری پایتخت، اعلام کرد آمریکا به دنبال چیزی «فراتر از آتش‌بس» است و خواهان «پایانی واقعی» بر این درگیری است.
در برابر واسیلی نبنزیا سفیر و نماینده دائم
روسیه در سازمان ملل درباره جنگ رژیم اسرائیل و ایران، با بیان اینکه در حال گفتگو
با همه طرف‌ها هستیم، تاکید کرد: این جنگ باید هر چه زودتر پایان یابد و حمله اسرائیل
خطر گسترده شدن جنگ به تمام منطقه را دارد. وی در نیویورک در پاسخ به سوالی درباره
پیشنهاد میانجی‌گیری روسیه برای پایان جنگ میان اسرائیل و ایران و سرانجام تلاش ها
گفت که در حقیقت پیشنهاد میانجی‌گری از سوی ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه و همچنین
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه ارائه شده اما تاکنون شاهد پاسخ مثبت به این پیشنهاد
حداقل از سوی اسرائیل نبوده‌ایم.
در پی سخنان ترامپ مبنی بر خروج مردم از پایتخت،
بسیاری از ساکنان تهران اقدام به ترک شهر کردند. هم‌زمان، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
اعلام کرد که حملات هوایی اسرائیل به سایت غنی‌سازی نطنز، نه‌تنها بخش‌های سطحی، بلکه
سالن‌های سانتریفیوژ زیرزمینی این مرکز را نیز آسیب زده‌اند.
بر اساس بیانیه این نهاد بین‌المللی، تجزیه
و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای با وضوح بالا نشان می‌دهد که تأسیسات زیرزمینی نطنز که شامل
۱۰٬۰۰۰ سانتریفیوژ فعال برای غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۵ درصد است، به‌طور مستقیم آسیب دیده‌اند.
در حالی که اسرائیل مدعی است این حملات برنامه
هسته‌ای ایران را به میزان زیادی عقب انداخته، هنوز تأسیسات غنی‌سازی فردو که در عمق
زیادی زیر زمین واقع شده‌اند، هدف قرار نگرفته‌اند.
در تهران، صف‌های طولانی در پمپ‌بنزین‌ها
و ترافیک سنگین در مسیرهای خروجی شهر مشاهده شد. بازار بزرگ تهران نیز بسته شد؛ اتفاقی
که معمولاً تنها در جریان اعتراضات سیاسی یا بحران‌های بزرگ رخ می‌دهد. مقامات بهداشتی
نیز مرخصی پزشکان و پرستاران را لغو کرده‌اند.
در همین حال، اسرائیل مدعی شد که در یکی از
حملات اخیر، ژنرال علی شادمانی، فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا را کشته است؛ هرچند
مقامات ایرانی هنوز این خبر را تأیید نکرده‌اند.
بر اساس گزارش ارتش اسرائیل، تاکنون بیش از
۱۲۰ سکوی پرتاب موشک در مناطق مرکزی ایران منهدم شده و نیروی هوایی اسرائیل
«برتری کامل هوایی» در آسمان تهران به دست آورده است. همچنین مراکز فرماندهی سپاه قدس
نیز در حملات جداگانه هدف قرار گرفته‌اند.
در پاسخ، ایران بیش از ۳۷۰ موشک و صدها پهپاد به سوی اسرائیل پرتاب کرده که به گفته مقامات اسرائیلی،
تاکنون ۲۴ نفر در اسرائیل جان خود را از دست داده‌اند. حملات موشکی جمهوری اسلامی
به اسرائیل در طول روز ادامه یافته است.
در سطح بین‌المللی، ترامپ در بیانیه‌ای مشترک
با دیگر رهبران گروه هفت، تأکید کرد که «ایران هرگز نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد»
و خواستار «کاهش تنش‌ها در خاورمیانه، از جمله آتش‌بس در غزه» شد.
با وجود گفت‌وگوها برای برقراری آتش‌بس میان
ایران و اسرائیل، ترامپ در پستی در شبکه اجتماعی خود اعلام کرد: «ماجرای خیلی بزرگ‌تری
در جریان است» و افزود که احتمالاً معاونش، جی‌دی ونس، و نماینده ویژه، استیو ویتکاف،
را برای گفت‌وگو با مقامات ایرانی اعزام خواهد کرد.
در شرایطی که تنش‌ها همچنان در بالاترین سطح
قرار دارد، حملات متقابل ایران و اسرائیل همچنان ادامه دارد و چشم‌انداز روشنی از پایان
این بحران در دست نیست.
در حالی که تنش‌ها میان ایران و اسرائیل به
نقطه‌ی بحرانی رسیده و نگرانی‌ها از ورود ایالات متحده به جنگ فزونی گرفته است، دو
روند متضاد اما هم‌زمان در واشنگتن به چشم می‌خورد: از یک‌سو تلاش‌هایی برای جلوگیری
از ورود رئیس‌جمهور ترامپ به جنگ با ایران در جریان است، و از سوی دیگر، کاخ سفید در
حال بررسی ابتکاری برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای با تهران است.
تلاش دوحزبی در کنگره برای مهار قدرت جنگی
ترامپ
به گزارش آکسیوس دو نماینده‌ی کنگره آمریکا،
توماس مسی جمهوری‌خواه از ایالت کنتاکی و رو خانا دموکرات از کالیفرنیا، روز دوشنبه
از طرحی دوحزبی برای محدود کردن اختیارات ترامپ در زمینه‌ی ورود به جنگ با ایران خبر
دادند. در این طرح که بر اساس «قانون اختیارات جنگی» ارائه شده، دولت ایالات متحده
موظف خواهد شد پیش از هرگونه اقدام نظامی در مناقشه‌ی اسرائیل و ایران، مجوز کنگره
را دریافت کند.
توماس مسی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این جنگ،
جنگ ما نیست. اما اگر قرار باشد باشد، قانون اساسی ایجاب می‌کند که کنگره درباره‌ی
آن تصمیم بگیرد.»
رو خانا نیز که پیش‌تر در موارد مختلفی از
مداخلات نظامی آمریکا انتقاد کرده بود، این طرح را هم‌راستا با اصل شفافیت و مسئولیت‌پذیری
دولت دانست
در مجلس سنا نیز سناتور تیم کین از ویرجینیا،
قطعنامه‌ای مشابه ارائه داده که خواستار الزام دولت به کسب مجوز پیش از ورود به هرگونه
درگیری با ایران است.
بنابر گزارش وب‌سایت رسمی برنی سندرز این
سناتور مستقل نیز طرحی را به مجلس سنا ارائه کرده است. سناتورها پیتر ولچ (دموکرات
از ورمونت)، الیزابت وارن (دموکرات از ماساچوست)، جف مرکلی (دموکرات از اورگان)، کریس
ون هولن (دموکرات از مریلند)، اد مارکی (دموکرات از ماساچوست)، تامی بالدوین (دموکرات
از ویسکانسین) و تینا اسمیت (دموکرات از مینه سوتا) در این طرح به سندرز پیوسته‌اندند.
سندرز ابتدا این طرح را در ژانویه ۲۰۲۰ با حمایت سناتورهای چاک شومر (دموکرات از
نیویورک) و سناتور وقت کامالا هریس (دموکرات از کالیفرنیا) ارائه کرده بود.
این تلاش‌ها نشانگر نگرانی فزاینده از گسترش
قدرت قوه‌ی مجریه برای آغاز جنگ بدون مشورت با نمایندگان مردم است؛ نگرانی‌ای که هم
در میان دموکرات‌ها و هم جمهوری‌خواهان منتقد ترامپ دیده می‌شود.
همزمانی با تلاش‌های دیپلماتیک برای مذاکره
با تهران
در حالی که فشارها برای جلوگیری از ورود رسمی
آمریکا به جنگ افزایش یافته، منابع آگاه به آکسیوس گفته‌اند کاخ سفید در حال بررسی
برگزاری نشستی در هفته‌ی جاری میان نماینده‌ی ویژه‌ی آمریکا، استیو ویتکاف، و وزیر
خارجه‌ی ایران، عباس عراقچی است. هدف از این نشست، بازگرداندن مسیر بحران به سوی دیپلماسی
از طریق توافق هسته‌ای و آتش‌بس است.
دولت ترامپ که تاکنون از ورود مستقیم به حملات
اسرائیل به ایران خودداری کرده، به‌وضوح اعلام کرده اجازه نخواهد داد ایران به سلاح
هسته‌ای دست یابد. به گفته‌ی منابع آمریکایی، ترامپ معتقد است ایران در موضعی ضعیف
قرار دارد و می‌توان با استفاده از اهرم‌هایی نظیر بمب‌های سنگرشکن که فقط آمریکا در
اختیار دارد، تهران را به پذیرش توافقی تازه واداشت.
یکی از مقامات ارشد آمریکایی درباره‌ی این
ابتکار اظهار داشت: «ترامپ در ذهنش همه چیز را به‌مثابه یک معامله می‌بیند. اگر ایران
بخواهد کشوری باثبات بماند، ناچار است پای میز مذاکره بیاید.»
اختلاف روایت‌ها و گمانه‌زنی‌ها در فضای سیاسی
در پی انفجارهایی در تهران و پست هشدارآمیز
ترامپ در شبکه‌ی اجتماعی Truth Social برای «تخلیه فوری تهران»، گمانه‌زنی‌هایی درباره‌ی دخالت مستقیم آمریکا
در حملات مطرح شد. با این حال، سخنگوی کاخ سفید این ادعا را رد کرده و تأکید کرده است
که نیروهای آمریکایی همچنان در وضعیت دفاع از خود قرار دارند.
در عین حال، وزیر دفاع آمریکا، پیت هگزث،
نیز ضمن تأکید بر تمایل دولت به حفظ صلح، اعلام کرد رئیس‌جمهور همچنان بر دستیابی به
یک توافق تمرکز دارد.
فرانسه نیز از نقش میانجی خود خبر داده است.
امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در نشست گروه ۷ اعلام
کرد که «آمریکا پیشنهاد دیدار با ایرانی‌ها را مطرح کرده است. باید دید چه خواهد شد.»
این تحولات در حالی رخ می‌دهند که در داخل
آمریکا، شکاف میان گرایش‌های مداخله‌گر و صلح‌طلب، و در سطح جهانی، امید به بازگشت
دیپلماسی به‌جای گزینه‌ی نظامی، بار دیگر به کانون توجه تبدیل شده‌اند. مسیر نهایی
این بحران هنوز روشن نیست، اما قطعاً در روزها و هفته‌های آینده، تصمیمات گرفته‌شده
در واشنگتن نقشی تعیین‌کننده در آینده‌ی خاورمیانه ایفا خواهند کرد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر