تجمع اعتراضی سهامداران بورس؛ تداوم سقوط شاخص‌ها و خروج نقدینگی از بازار

شماری از سهامداران بازار بورس ایران در اعتراض به ریزش پی‌در پی بازار بورس تجمع اعتراضی برگزار کردند. معترضان وزیر اقتصاد دولت پزشکیان و رئیس سازمان بورس را در بروز وضعیت بحرانی این روزهای بازار بورس مقصر دانستند.

شماری از سهامداران بازار بورس امروز چهارشنبه ۲۲ امرداد ۱۴۰۴ با تجمع مقابل وزارت اقتصاد اعتراض خود را به وضعیت بحرانی بورس و سیاست‌های دولت اعلام کردند.

سهامداران معترض عملکرد مسئولان از جمله علی مدنی‌زاده وزیر اقتصاد دولت پزشکیان و حجت‌الله صیدی رئیس سازمان بورس را دلیل اصلی وضعیت فعلی بازار سهام دانسته و خواستار رسیدگی فوری به مشکلات بازار و حمایت از سرمایه‌گذاران شدند.

در روزهای اخیر، خروج گسترده نقدینگی از بازار سرمایه باعث شده تا شاخص‌های بورس کاهش شدیدی را تجربه کنند و بسیاری از نمادها در وضعیت قرمز قرار گیرند و همین امر اعتراض سهامداران به وضعیت بورس را در پی داشته است.

سهامداران معترض همزمان با تجمع مقابل ساختمان وزارت اقتصاد بیانیه‌ای را نیز صادر کردند. در این بیانیه آمده بود ««ما جمعی از سهامداران و فعالان بازار سرمایه جمهوری اسلامی ایران، امروز با قلبی پر از دغدغه و اعتراضی عمیق، در برابر وزارت امور اقتصادی و دارایی گرد هم آمده‌ایم تا صدای واحد میلیون‌ها سهامدار خرد و کلان کشور باشیم؛ مردمی که با اعتماد به قوانین و وعده‌های رسمی، سرمایه‌های خود را به امید رشد اقتصادی و حمایت از تولید ملی به بازار سرمایه آوردند، اما در سال‌های اخیر با موجی از تصمیمات نسنجیده، بی‌قانونی‌ها و بی‌تدبیری‌ها مواجه شدند.»

سهامداران همچنین نوشته بودند «بازار سرمایه که باید نماد شفافیت، عدالت و کارآمدی در اقتصاد باشد، امروز زیر سایه بی‌برنامگی، عدم پایبندی به مقررات، و تصمیمات خلق‌الساعه به بستری برای زیان و بی‌اعتمادی تبدیل شده است.»

سهامداران معترض ۱۰ خواسته مشخص خود از دولت را در این بیانیه برشمردند که یکی از آنها «رعایت کامل قوانین بازار سرمایه و دستورالعمل‌های اجرایی، به‌ویژه مقررات افشای اطلاعات و الزامات شفافیت، بدون تبعیض و با ضمانت اجرای واقعی» بود.

آنها همچنین خواستار «پاسخگویی فوری و رسمی مسئولان وزارت اقتصاد و سازمان بورس در خصوص ترک فعل‌ها و تصمیماتی که به زیان گسترده سهامداران انجامیده است» شدند.

«شفاف‌سازی کامل منابع حمایتی بازار سرمایه»، «غییر فوری تیم مدیریتی باقی‌مانده از دوره قبلی در سازمان بورس»، «هدایت منابع آزاد شرکت‌ها به سمت سرمایه‌گذاری مولد و افزایش سودسازی پایدار» و «ایجاد مکانیزم نظارت مردمی با حضور نمایندگان سهامداران» از دیگر خواسته‌های سهامداران معترض در این بیانیه است.

در پایان این بیانیه تاکید شده که این خواسته‌ها نه شخصی‌اند و نه جناحی، بلکه برآمده از منافع ملی و ضرورت حفظ سرمایه‌های مردم و اعتماد عمومی به نظام اقتصادی کشورند. تداوم این وضعیت، به‌معنای تشدید فرار سرمایه، کاهش مشارکت مردمی در تأمین مالی تولید، و افزایش نارضایتی اجتماعی خواهد بود.

بازار بورس ایران در هفته‌های گذشته با ریزش شدید شاخص و خروج قابل توجه نقدینگی از بازار روبرو بوده است. در معاملات امروز بازار نیز شاخص کل بورس امروز ۴۳ هزار و ۱۸۱ واحد ریزش و به زیر کانال ۲/۵ میلیونی سقوط کرد.

شاخص هم‌وزن نیز هشت هزار و ۳۷۱ واحد ریخت تا با کاهش ۱/۰۹ درصدی در سطح ۷۶۲ هزار و ۳۵۷ واحد قرار گیرد.

همچنین تراز پول حقیقی در سهام خرد، حق تقدم و صندوق‌های سهامی امروز هم منفی بود و ۴۲۶ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد.

از سوی دیگر آمارها نشان می‌دهد ارزش دلاری بازار سرمایه در پی ریزش بورس در روزهای اخیر به ۱۴ سال قبل بازگشته است.

کارشناسان بازار سرمایه معتقدند اقتصاد دستوری و دخالت مستقیم و غیرمستقیم دولت در همه بخش‌های اقتصاد و بازارهای مختلف سبب تشدید رکود تورمی شده و وضعیت بازار بورس آینه‌ای از تشدید رکود تورمی در اقتصاد ایران است.

مریم محبی کارشناس بازار بورس تأکید کرده در کوتاه‌مدت، نمی‌توان چشم‌انداز مثبتی برای بازار سرمایه متصور بود. نبود عزم جدی و برنامه‌های حمایتی دقیق از سوی دولت، همراه با جذابیت بازار‌های موازی مانند طلا و افزایش قیمت دلار، باعث شده سرمایه‌ها به سمت بخش‌های غیرمولد هدایت شوند.

مریم محبی افزوده «پیش‌نیاز‌های لازم برای خروج بازار سرمایه از روند نزولی فعلی فراهم نشده و به نظر می‌رسد در کوتاه‌مدت، بازگشت بازار به مسیر صعودی دشوار باشد. این شرایط هم‌زمان با افزایش جذابیت بازار‌های غیر مولد، مانند طلا، چالش‌های بیشتری را برای بازار سرمایه ایجاد کرده است.»

وبسایت «اقتصاد ۲۴» نیز به تشدید مشکلات بازار بورس به علت بحران کمبود انرژی اشاره کرده و نوشته «باید توجه داشت که صنایع بزرگ و انرژی‌بر، از فولاد و سیمان تا پتروشیمی و آلومینیوم؛ بخش قابل‌توجهی از ارزش بازار بورس را تشکیل می‌دهند. پس هر ساعت توقف تولید در این بخش‌ها به معنی از دست رفتن درآمد، کاهش سود و بالا رفتن هزینه‌های ثابت سرشکن‌نشده است.

«اقتصاد ۲۴» افزوده وقتی برق یا گاز صنایع قطع می‌شود، این بدان معناست که خط تولید متوقف می‌شود و بخشی از ظرفیت ماهانه از دست می‌رود. در چنین شرایطی شرکت‌ها مجبور به استفاده از منابع جایگزین پرهزینه مثل ژنراتور یا سوخت مایع می‌شوند. قطعی ناگهانی می‌تواند به تجهیزات صنعتی آسیب بزند و عمر مفید آنها را کاهش دهد.

در ادامه این گزارش آمده «همچنین کاهش تولید فولاد و سیمان، به معنای افزایش هزینه پروژه‌های عمرانی و مسکونی است. این افزایش قیمت، موجی از تورم را به بخش‌های دیگر منتقل می‌کند. از سوی دیگر، صنایع پایین‌دستی نیز با کمبود مواد اولیه مواجه می‌شوند و یا مجبورند با قیمت‌های بالاتر خرید کنند. این فشار مضاعف، فضای کسب‌وکار را تنگ‌تر کرده و بر ارزش‌گذاری کل بازار سرمایه اثر منفی می‌گذارد.»