سه کشور اروپایی فرانسه، بریتانیا و آلمان،
همراه با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز پنجشنبه ۱۸ ژوئیه
در گفتوگویی با وزیر خارجه ایران، عباس عراقچی، هشدار دادند اگر تهران فوراً مذاکرات
هستهای را از سر نگیرد و تا پایان ماه اوت (اواسط شهریور) پیشرفت ملموسی در این زمینه
حاصل نشود، مکانیسم موسوم به «بازگشت خودکار تحریمها» یا مکانیسم ماشه را فعال خواهند
کرد که به بازگشت تحریمهای سازمان ملل متحد علیه ایران میانجامد.
به گزارش رویترز، این نخستین تماس رسمی میان
مقامات اروپایی و وزیر خارجه ایران پس از حملات نظامی اسرائیل و ایالات متحده به تاسیسات
هستهای ایران در ماه گذشته است. مقامات اروپایی از ایران خواستند فوراً به مسیر دیپلماسی
بازگردد و برای دستیابی به توافقی «قابل راستیآزمایی و پایدار» تلاش کند. یکی از منابع
دیپلماتیک فرانسوی گفته است که در صورت عدم همکاری تهران، اروپاییها تصمیم دارند مکانیسم
بازگشت تحریمها را به اجرا درآورند.
در واکنش به این موضعگیری، عباس عراقچی در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت: «این ایالات متحده بود که در ژوئن امسال میز مذاکره را ترک کرد و گزینه نظامی را برگزید، نه ایران». او ادامه داد: «اگر اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی میخواهند نقشآفرین باشند، باید مسئولانه عمل کنند و سیاستهای شکستخورده تهدید و فشار را کنار بگذارند؛ از جمله مکانیسم بازگشت تحریمها که هیچ مبنای اخلاقی و حقوقی برای آن وجود ندارد».
عراقچی همچنین تأکید کرد که مذاکرات تنها
زمانی ممکن است که طرف مقابل آمادهی توافقی «عادلانه، متوازن و مبتنی بر منافع متقابل»
باشد.
توافق هستهای سال ۲۰۱۵ (برجام) که ایران، سه کشور اروپایی، چین و
روسیه در آن باقی ماندهاند، پس از خروج ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ دچار فروپاشی نسبی شد. این توافق در ازای محدودیتهایی در برنامه هستهای
ایران، تحریمها را رفع کرده بود. طبق مفاد این توافق، اگر یکی از طرفها به این نتیجه
برسد که ایران آن را نقض کرده است، میتواند مکانیسمی را فعال کند که در نهایت به بازگرداندن
تحریمهای سازمان ملل در عرض ۳۰ روز منجر میشود. این بند تا پیش از انقضای
قطعنامه شورای امنیت در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ معتبر
است.
به گفته دیپلماتهای اروپایی، حتی در صورت
آغاز دوباره گفتوگوها با آمریکا، دستیابی به توافق جامع تا پایان تابستان بسیار بعید
به نظر میرسد؛ بهویژه با توجه به اینکه بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از
ایران خارج شدهاند و امکان راستیآزمایی وجود ندارد.
دو دیپلمات اروپایی گفتهاند که در روزهای
آینده در حال تلاش برای هماهنگی بیشتر با واشنگتن خواهند بود تا زمینهای برای آغاز
دوباره مذاکرات فراهم شود.
این تحولات در حالی رخ میدهد که تنشهای منطقهای افزایش یافته و چشمانداز حلوفصل مسالمتآمیز اختلافات هستهای با ایران با تردیدهای جدی روبهروست.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر