جستار حاضر ترجمهی فصل ششم کتاب جامع وطندوستی
(۲۰۲۰) از انتشارات
اسپرینگر است. این کتاب ۵۳ فصل دارد و در هریک از آنها نویسندگان مختلف
به موضوعات گوناگون حول مبحث «وطندوستی» پرداختهاند.[۱] برای اصطلاح
patriotism که در این متن بهدفعات تکرار میشود، در
فضای فکری ایران سرراستترین و جاافتادهترین معادل از دیرباز «وطنپرستی» بوده است.
اما در سالهای اخیر برخی از نویسندگان و مترجمان به دلیل مناقشات ناشی از معنای پسوند
«پرستی»، معادل «وطندوستی» را ترجیح دادهاند. تاریخ مفهومی این اصطلاح و دلالت معنایی
آن از دوران باستان تاکنون، حکایت عشق و شیفتگی انسانها به سرزمینهایی است که وطن
خود میپنداشتهاند. این عشق و شوروشوق از دوست داشتنی محدود تا شیفتگی آتشین و دیوانهوار
متغیر بوده و ارائهی تعریف مشخص و همهشمولی از آن دشوار است. ازاینرو، در سنتهای
فکری مختلف، خودِ این اصطلاح و همچنین مفهوم وطن یا میهن دلالتهای گاه متفاوتی به
خود میگیرد. به نظر من چه پسوند «پرستی» را به معنای «پرستیدن» و چه به معنای «پرستاری
کردن» در نظر بگیریم، رویهمرفته معادل «وطنپرستی» قرابت مفهومی و معنایی نزدیکتری
با آن چیزی دارد که تاریخ این شوروشوق و احساس انسانی نسبت به وطنهای گوناگون از سر
گذرانده است (فارغ از جنبههای مثبت یا منفی آن و فارغ از اینکه چه معنا و دلالتی از
«وطنپرستی» یا «وطندوستی» مطلوبِ ما باشد). درمجموع و بهلحاظ تاریخی شاید بتوان
این شوروشوق را چیزی فراتر از «دوست داشتنِ» ساده و کمتر از «پرستیدنِ» مطلق در نظر
گرفت. شرح مصداقهای تاریخی این ادعا در این مجال ممکن نیست اما در همین جستار نمونههای
مهمی در این زمینه ارائه شدهاند. درنهایت و علیرغم ترجیح کلی مترجم به استفاده از
معادل «وطنپرستی»، استفاده از معادل «وطندوستی» در ترجمهی این متن به پیشنهاد ویراستار
محترم و با هدفِ یکدستی اصطلاحشناسی با مقالات ترجمهشده بهدستِ مترجمان دیگر حول
این موضوع بوده است که امید میرود در آینده بهصورت مجموعه در قالب یک کتاب منتشر
شوند.
برای خواندن ادامه مطلب کلیک کنید
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر