«مرکز دادههای باز ایران»
در گزارشی بر اساس دادههای محرمانه وزارت نفت از مازوتسوزی بیسابقه در نیروگاههای
حرارتی ایران خبر داده است. این گزارش تأکید کرده «اقدامِ بهشدت آلایندهِ مازوتسوزی
در نیروگاههای کشور» طی سال گذشته خورشیدی بهطور متوسط ۴۶ درصد افزایش
یافته است.
گزارش «مرکز دادههای باز ایران» با بیان
اینکه «در برخی استانها رشد مازوتسوزی به مراتب بالاتر از میانگین ملی بوده» تأکید
کرده در سال ۱۴۰۳ میزان مازوتسوزی در بوشهر ۵۴۳ درصد، در زنجان ۱۷۲ درصد و در کهگیلویه و بویراحمد ۱۵۷ درصد افزایش داشته است. این نرخ در تهران ۸۲ درصد ثبت
شده است.
این گزارش تأکید کرده هر چند وضعیت مازوتسوزی
در پایتخت و سایر نقاط در سال جاری هنوز به صورت دادهمحور و مستند قابل سنجش نیست،
آلودگی هوا در تهران در روزهای گذشته به شدت تشدید شده است؛ تا جایی که محمدصادق معتمدیان
استاندار تهران بابت وضعیت هوا از مردم عذرخواهی کرده، اما همزمان مدعی است در هیچیک
از نیروگاههای پایتخت مازوتسوزی انجام نمیشود. او همچنین گفته تمام بنزین مصرفی
کلانشهر تهران مطابق استاندارد یورو ۴ است.
اما دادههای محرمانه وزارت نفت روایت دیگری ارائه میکند. طبق این دادهها، دولت در سالهای اخیر برای جبران کمبود فزاینده بنزین، به طور گسترده به افزودن ترکیبات شیمیایی تولید شده خارج از چرخه پالایشگاهی روی آورده است. این ترکیبات شامل متیلترت-بوتیلاتر (امتیبیای) ــ یک افزودنی پتروشیمیایی ممنوعه در بسیاری از کشورها ــ و دیگر اکتانافزاهای آروماتیک است که برای افزایش عدد اکتان به بنزین پالایشگاهی اضافه میشوند.
نسبت اختلاط این مواد با بنزین پالایشگاهی
در فاصله سالهای ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ حدود چهار
برابر افزایش داشته است. این روند حتی در پالایشگاههایی دیده میشود که مدعی تولید
سوخت مطابق استانداردهای یورو ۴ و یورو ۵ هستند.
«مرکز دادههای
باز ایران»تأکید کرده که بنا بر یک گزارش محرمانه وزارت نفت، پالایشگاه شازند، بزرگترین
تولیدکننده بنزین یورویی کشور، روزانه حدود ۳۵۰ هزار لیتر
امتیبیای مصرف میکند و پالایشگاه اصفهان ــ دومین تولیدکننده بزرگ ــ روزانه حدود
۳۲۵ هزار لیتر از این ماده استفاده میکند. امتیبیای به دلیل پتانسیل بالای
آلودگی منابع آب زیرزمینی، در کشورهای متعدد ممنوع شده است.
استانداردهای یورو ۴ و یورو
۵ بخشی از مقررات زیستمحیطی اتحادیه اروپا هستند که برای کاهش آلایندگی
سوختهای فسیلی و بهبود کیفیت هوا طراحی شدهاند. اما دادههای وزارت نفت نشان میدهد
حدود یک سوم بنزین تولیدی ایران بهطور اسمی با این استانداردها عرضه میشود، در حالی
که به دلیل اختلاط با مواد شیمیایی پرخطر، کیفیت واقعی آن با معیارهای جهانی همخوانی
ندارد.
خبرگزاری «فارس» نیز اول آذرماه جاری از آغاز
روند مازوتسوزی در نیروگاههای تولید برق خبر داده و نوشته بود مصرف مازوت در نیروگاههای
ایران شروع شده و در روز ۲۳ آبانماه به بیش از ۲۱ میلیون لیتر در روز رسیده است.
خبرگزاری «فارس» افزوده «این حجم نیاز به
قطار کردن نفتکشهایی به طول ۱۴ کیلومتر را دارد و نیروگاه مفتح، سلیمی و
شازند، رکودداران مصرف مازوت در کشور هستند.»
این خبرگزاری هفته گذشته نیز گزارش داد دستکم
۱۵ نیروگاه حرارتی تولید برق در کشور در حال مازوتسوزی هستند و این نیروگاهها
روزانه ۲۱/۱ میلیون لیتر مازوت میسوزانند.
بر اساس این گزارش ۱۵ نیروگاه
«توس»، «منتظر قائم»، «رجایی»، «سلیمی»، «سهند»، «تبریز»، «ایرانشهر»، «منتظری»، «زرند»،
«بندرعباس»، «شهید مفتح»، «بیستون»، «شازند»، «رامین» و «اصفهان» در حال مازوتسوزی
هستند.
«مرکز دادههای
باز ایران» گزارش داده که مازوت نیز آلایندهترین سوخت فسیلی است؛ حتی آلایندهتر از
زغالسنگ. با این وجود، مصرف داخلی آن در ایران در سالهای گذشته بهشدت افزایش یافته
است. یکی از دلایل اصلی این روند، دشواری صادرات مازوت ایران بهسبب محتوای بالای گوگرد
آن است؛ موضوعی که یافتن بازار خارجی برای این سوخت را بسیار سخت کرده است.
این گزارش افزوده مازوت تولیدی ایران حدود
۳/۵ درصد گوگرد دارد؛ رقمی نزدیک به هفت برابر استانداردهای بینالمللی مجاز
برای سوخت کشتیها. بنابراین بخش عمده این سوخت در نیروگاههای حرارتی و صنایع شهری
داخل کشور سوزانده میشود.
سازمان حفاظت محیطزیست ایران نیز اخیراً
اعلام کرده میزان گوگرد در گازوئیل مصرفی نیروگاههای تهران هم بین ۱۰ تا ۱۰۰ برابر حد استاندارد است و میزان گوگرد در
مازوتِ مصرفی نیروگاهها بهمراتب بیشتر از گازوئیل گزارش میشود.
طبق این گزارش، میزان گوگرد در گازوئیل مصرفی
نیروگاه دماوند ۵۳۰ میلیگرم بر کیلوگرم است؛ یعنی ۱۰ برابر حد استاندارد. در مورد گازوئیل مصرفی نیروگاه پرند، این رقم ۶۶۵۷ میلیگرم بر کیلوگرم اعلام شده که بیش از ۱۲۰ برابر
حد استاندارد است. با این حال، این ارقام در مقایسه با مازوت مصرفی نیروگاهها ناچیز
است؛ برای نمونه، مازوت مصرفی نیروگاه رجایی حدود ۳۰ هزار میلیگرم
گوگرد در هر کیلوگرم مازوت دارد.
همزمان با افزایش مصرف سوختهای سنگین، آلودگی
هوای کلانشهرها نیز اوج گرفته است. رئیس سازمان اورژانس کشور با اشاره به تشدید آلودگی
هوا در سراسر ایران، از «افزایش کمسابقه» مراجعه بیماران دچار مشکلات قلبی و تنفسی
به اورژانس ۱۱۵ خبر داده است.
همانطور که در گزارش «مرکز دادههای باز ایران»
تأکید شده افزایش آلودگی هوا در هفتههای اخیر به علت افزایش مازوتسوزی و استفاده
از گازوئیل آلوده در نیروگاههای حرارتی کشور است.
در همین رابطه همایون سامهیح نجفآبادی،
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی هفته گذشته با انتقاد از تداوم آلودگی
هوا گفت: به نظر من مشکل عمده ما کمبود گاز است که باید از اول فکر این زمان را میکردیم؛
زیرساختها را انجام میدادیم، تولید باید زیاد میشد تا به این مسائل برخورد نمیکردیم.
همایون سامهیح نجفآبادی گفته که الان با
وجود اینکه صادرات گاز ایران به عراق قطع شده است و برای مصارف داخلی انجام میشود،
مازوتسوزی در تمام شهرها صورت میگیرد.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی
افزوده که «باز هم به زمانی برخورد میکنیم که صنایع ما در تابستان کمبود برق دارند
و در زمستان کمبود گاز و این لطمه بسیار زیادی به اقتصاد ممکن است وارد کند. ولی در
هر صورت وزارت نفت و وزارت نیرو باید فکری کنند. ما که نظر خودمان را گفتیم و کسی گوش
نمیکند، اما امیدواریم هر کسی مسئول است روی مشکلات دقیق شود و آنها را حل کند.»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر